نکات زیر را رعایت کنید:
۱) از خریداری مواد غذایی در کنار جاده پرهیز کنید، زیرا این مواد، معمولا مدت زمان زیادی را در خارج از یخچال ماندهاند، اغلب فلهای بوده و از کیفیت آنها اطلاع کافی در دست نیست. در همین راستا بد نیست بدانید که مواد حاوی پروتئین، فساد پذیری بالایی دارند، بنابراین گوشت، مرغ، ماهی و تخممرغ را فقط از مراکز مجاز که زیر نظر سازمان دامپزشکی کشور هستند، تهیه کنید.
۲) در طول سفر، نوع غذایی که میخورید هم از اهمیت ویژهای برخوردار است. با توجه به اینکه رطوبت زیاد، رشد و تکثیر میکروبها را بیشتر میکند، باید سعی کنید از غذاهای نیمه خشک با رطوبت کم استفاده کنید، در این میان، غذاهای کاملا داغ و تازه، میوههای تازه پوست کنده، انواع کنسروها، بستنیهای پاستوریزه، غذاهای خشک و نان تازه جزو غذاهای سالم تلقی میشوند. اما سالادها به ویژه سالادهایی که در آنها کاهو به کار رفته است و غذاهای دریایی در غذاخوریهای بین راهی مناسب نیستند.
۳) بهترین میوههایی که برای مسافرت میتوان همراه داشت، میوههایی مانند موز، سیب و پرتقال هستند که برای مصرف باید پوست آنها کنده شود.) از خوردن میان وعدههای بین راهی مثل لواشکهای محلی، فلافل، سمبوسه و پیراشکی به دلیل نبود نظارت بهداشتی خودداری کنید.
۵) با توجه به مدت تعطیلات و احتمالاً تعجیل در ساعت حرکت، ممکن است در تهیه غذا کوتاهی شود، اما هر چقدر هم عجله داشتید، سعی کنید غذا را به شکل کامل بپزید، زیرا اگر غذا، به ویژه گوشتها به طور کامل پخته نشوند، آلودگی و فساد در آنها افزایش مییابد. در مورد کبابها هم این تفکر عامه اشتباه است که میگویند چون گوشت روی شعله مستقیم قرار گرفته، بنابراین قسمت درونی آن پخته است، چرا که بارها دیده شده که قسمت رویی (سطح) کباب به حالت سوخته درآمده، اما درون آن همچنان نپخته مانده است. همچنین از خوردن تخم مرغ نیم پز (عسلی) نیز به طور جدی بپرهیزید.
۶) زمانی که در بیرون از منزل کباب میپزید، از ظروف تمیز برای کبابهای پخته استفاده کنید و هیچ وقت از ظروفی که در آنها گوشت خام قرار داشته و هنوز شسته نشده است، برای قرار دادن کبابهای پخته استفاده نکنید.) در سفر به مناطق محلی و روستاها، از خوردن شیر تازه دوشیده شده از دام، یا بستنی و پنیر محلی و کلا محصولات لبنی تازه خودداری کنید و فکر نکنید که چون غذاهای روستایی، طبیعی اند، پس سالم هم هستند، زیرا ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به بیماریهایی نظیر تب مالت قرار دهند.
۸) هنگام استفاده از غذاهای محلی یا برای یافتن رستورانهای معتبر در شهرستانها، ازافراد بومی راهنمایی بخواهید، زیرا استفاده ازغذاهای محلی، نیاز به شناخت کیفیت آن دارد. به عنوان مثال، اگر به استانهای شمالی کشور سفر میکنید، هنگام خوردن ماهی و... از افراد بومی راهنمایی بخواهید.
۹) چنانچه به مناطق کوهستانی مسافرت میکنید، از خوردن قارچ به طور جدی خودداری کنید.) در طول سفر آب را فقط از منابع مطمئن تهیه کرده یا از آبهای معدنی استفاده کنید و اگر در کنار جوی آبی توقف کردهاید تا غذا را در آن جا میل کنید، به هیچ وجه به فکر استفاده از آب جوی نیفتید. مصرف آب رودخانه ها، چشمهها و دریاچهها به هیچ وجه توصیه نمیشود. در مواردی هم که به سلامت آب مشکوک هستید یا میخواهید برای کودکان غذا تهیه کنید، جوشاندن آب به مدت ۵ دقیقه یا استفاده از قرصهای هالوژن(ماده ضد عفونی کننده آب) طبق دستورالعمل آن، به سالم سازی آب کمک میکند.
۱۱) یخ را از مراکز مطمئن تهیه کرده و از مصرف یخهایی که در شرایط غیر بهداشتی و روی زمین نگهداری یا خرد میشوند، خودداری کنید.
۱۲) در سفر ممکن است برای بازدید چرخهای ماشین به آنها دست بزنید یا اگر از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس یا قطار استفاده میکنید به صندلیها، پنجره و... دست بزنید، فراموش نکنید که قبل از خوردن غذا، دستهای خود را بشویید. به طور کلی پس از استفاده از سرویسهای بهداشتی، برداشتن گوشتخام، سیگار کشیدن، دست زدن به حیوانات و دست زدن به زباله یا چمن حتما دستهای خود را بشویید.) رستورانهای غیراستاندارد زیادی وجود دارد که متأسفانه سطح بهداشت در آنها ابتدایی است. چنانچه مجبور به خوردن غذا در رستورانهای بین راهی شدید، در صورت امکان از رستورانهای معتبر استفاده کنید. برای ارزیابی سطح بهداشت در این گونه واحدها باید به وضعیت دستشوییها، لباس کارگران ،نظافت میزها، حضور مگس و سایر حشرات، وسایل صرف غذا مانند چنگال، قاشق، لیوان، پارچ آب و غیره توجه کنید. همچنین در این واحدها برای تشخیص سالم بودن غذا، باید از حواس خود استفاده کنید، مانند استفاده از حس بینایی برای تشخیص رنگ و کیفیت غذا، حس بویایی برای بوی غذا و حس چشایی برای طعم غذا!
۱۴) تا حد امکان از خوردن انواع خورش، کباب کوبیده، سالاد الویه و همبرگر خودداری کنید، زیرا خورش از جمله غذاهایی است که میتوان آن را چندین بار گرم کرد و ماندگی آن به سختی قابل تشخیص است. از مصرف کباب کوبیده و همبرگر به دلیل عدم اطلاع از کیفیت گوشت و ماندگی چند روزه گوشت چرخ شده و به کار بردن موادی مانند خرده نان، ادویه جات و ... در تهیه آنها، باید خودداری کنید. از مصرف سالاد الویه به دلیل خام بودن مواد اولیه موجود در سس مایونز مانند تخم مرغ و...، همچنین عدم نظارت بر چگونگی تهیه الویه (زیرا به صورت دستی تهیه میشود) در رستورانهای غیر معتبر بین راهی به طور جدی خودداری کنید.
۱۵) مهم ترین نکته برای پیشگیری از مسمومیت غذایی، پختن غذا و خوردن آن در همان روز است. طی سفر برای حمل مواد غذایی فاسد شدنی از یخ دان مناسب استفاده کنید.